Chaebol là gì chắc đã không còn quá xa lạ với những người mê phim Hàn. Tuy nhiên, bạn có thực sự hiểu rõ về giới tài phiệt, gia tộc giàu có và sự ảnh hưởng của các chaebol Hàn đến nền kinh tế của xứ sở kim chi chưa? Hãy cùng trung tâm dạy tiếng Hàn Ngoại Ngữ You Can tìm hiểu về những gia đình, tập đoàn quyền lực ở Hàn và top 10 tài phiệt quyền lực nhất Hàn Quốc.
Chaebol là gì? Tài phiệt là nghệ gì?
Chaebol là những tài phiệt, những tập đoàn gia đình khổng lồ chi phối nền kinh tế, chính trị, xã hội tại Hàn Quốc.
Tài phiệt là nhóm các nhà tư bản tài chính sở hữu các công ty lớn, sử dụng sức mạnh tài chính của họ để thâu tóm và chi phối nền chính trị, quân sự và kinh tế của đất nước.
Chữ Hán tự của Chaebol 財閥 là tài phiệt và trong tiếng Hàn Chae có nghĩa là sở hữu, Mumbol có nghĩa là gia đình quý tộc. Chaebol cũng được sử dụng để mô tả một nhóm các công ty con được liên kết với nhau và được kiểm soát và quản lý bởi một gia đình giàu có của Hàn Quốc.
Xem thêm: Môn võ Taekwondo Hàn Quốc
Lịch sử hình thành của Chaebol Hàn Quốc
Sau khi bị Nhật Bản xâm lược, Hàn Quốc đã học hỏi được rất nhiều điều từ đất nước này và rất thành công trong việc cải cách giáo dục và kinh tế.
Sau khi quân đội Nhật Bản rút hoàn toàn khỏi lãnh thổ Hàn Quốc vào năm 1945, một số doanh nhân Hàn Quốc đã tận dụng nguồn tài sản của Nhật Bản để thành lập doanh nghiệp của riêng họ. Một số công ty này đã trở thành Chaebol lớn ở Hàn Quốc.
Chaebol được hình thành bao gồm một số công ty liên kết với nhau về chiến lược kinh doanh, tài chính và quản lý chung đang hoạt động. Đặc điểm chính là tất cả các công ty con đều do một hoặc một vài gia đình đại gia kiểm soát và nắm giữ cổ phần.
Năm 1961, Tổng thống Park Chung Hee khi đó đã đưa ra quyết định cải tổ nền kinh tế lạc hậu của đất nước bằng cách khuyến khích và hỗ trợ tối đa cho những doanh nghiệp lớn.
Chính sách hỗ trợ
- Hỗ trợ vay vốn ngân hàng nhà nước lãi suất thấp. Các ngân hàng nhà nước hỗ trợ và bảo lãnh nợ nước ngoài cho Chaebol.
- Giảm thuế đối với các sản phẩm của Chaebol. Đây là cơ hội lớn cho các công ty xây dựng vì từ thời điểm này, chính phủ đang tiến hành xây dựng cơ sở hạ tầng ở Hàn Quốc.
Nhờ những chính sách ưu đãi này, Chaebol đã phát triển nhanh chóng không chỉ ở thị trường trong nước mà còn vươn ra thế giới. Hàn Quốc từ một đất nước bị chiến tranh tàn phá đã vươn mình mạnh mẽ trở thành một cường quốc kinh tế.
Đến cuối những năm 1980, đế chế Chaebol nhanh chóng thống trị hầu hết các lĩnh vực công nghiệp, trong đó nổi bật nhất là công nghiệp nặng, sản xuất và thương mại.
Không quá lời khi nói rằng, chính các Chaebol đã giúp nền kinh tế Hàn Quốc xuất siêu lớn kể từ năm 1986 và tiến dần trở thành một trong những nước công nghiệp mới phát triển lớn nhất thế giới kể từ những năm 1990.
Xem thêm: Những điều cấm kỵ ở Hàn Quốc bạn nên biết
Đặc điểm của chaebol hàn quốc là gì?
Cơ cấu quyền lực của các tập đoàn có tính tập trung cao. Thông thường những người đứng đầu có quyền quyết định chính trong mọi vấn đề, cũng như các công ty con.
Các tài phiệt Hàn Quốc thành lập doanh nghiệp của riêng họ để phục vụ xuất khẩu của họ.
Luật pháp và chính phủ Hàn Quốc kiểm soát các Chaebol trong lĩnh vực tài chính nên các Chaebol khó có thể phát triển chuyên biệt trong lĩnh vực tài chính và ngân hàng.
Ảnh hưởng của các Chaebol đối với nền kinh tế đất nước là không thể phủ nhận. Hàn Quốc đã từ một quốc gia nghèo khó trải qua nội chiến trở thành quốc gia có GDP lớn thứ 13 trên thế giới theo số liệu năm 2015 của Ngân hàng Wold.
Với sự phát triển như sức ảnh hưởng mạnh mẽ của các Chaebol đã kéo theo nhiều hệ lụy như khoảng cách giàu nghèo ngày càng nới rộng, các doanh nghiệp nhỏ ngày càng eo hẹp, khó phát triển.
Xem thêm: Nhân sâm Hàn Quốc
Điểm tích cực và ảnh hưởng tiêu cực của Chaebol
Khi đã được giải đáp chaebol nghĩa là gì, chắc chắn cũng có nhiều bạn thắc mắc rằng những tác động của Chaebol đối với nền kinh tế xứ Hàn như thế nào. Ở phần này, trung tâm tiếng Hàn Ngoại Ngữ You Can sẽ giúp bạn giải thích:
Kinh tế
Về kinh tế, Hàn Quốc bị chia cắt thành hai khu vực với một rào cản lớn ngăn cách nền kinh tế Chaebol với phần còn lại. Nhiều tập đoàn Hàn Quốc (bao gồm cả các công ty con trong hệ thống của họ) chi phối toàn bộ nền kinh tế Hàn Quốc. Theo một báo cáo năm 2011 cho thấy tổng thu nhập của 4 ông lớn trong giới nhà giàu quyền lực Hàn Quốc là:
- 203,9 nghìn tỷ KRW từ Samsung.
- 122,9 nghìn tỷ KRW từ Hyundai Motor Group.
- 97 nghìn tỷ KRW từ phía SK.
- 90,6 nghìn tỷ KRW từ phía LG.
Mặt khác, đóng góp của Chaebol vào GDP của Hàn Quốc trong những năm gần đây cho thấy kinh tế lớn thứ 10 trên thế giới phụ thuộc rất nhiều vào các nhóm tài phiệt Hàn Quốc này.
Top 5 dẫn đầu là Samsung, SK Group, Hyundai, Lotte và LG. Đây cũng là 5 cá mập đang thống trị hơn 50% thị trường chứng khoán xứ Kim chi và đang ngày càng bành trướng với tốc độ khủng khiếp thành các chaebol đa quốc gia.
Báo chí & Truyền thông
Báo chí phe bảo thủ chiếm 33,85% doanh số quảng cáo của mỗi tờ báo lớn trong năm 2009. Mặt khác, phe tiến bộ, Hankyoreh và Kyunghyang Shinmun, lần lượt chiếm 5,45% và 5,17% trong năm 2007. Có thể nói rằng quảng cáo đóng vai trò quan trọng. một vai trò lớn trong định hướng quan điểm chính trị của phe bảo thủ.
Các Chaebol thống trị các phương tiện truyền thông thông qua thị trường quảng cáo. Năm 2009, bốn Chaebol chính chiếm 12,57% tổng thị trường quảng cáo.
Chính trị
Không chỉ ở khía cạnh kinh tế, các Chaebol còn có ảnh hưởng sâu rộng đến chính trị của Hàn Quốc. Bằng chứng là nhiều cuộc đi đêm giữa các lớn và quan chức Hàn Quốc để giành hợp đồng hoặc hỗ trợ tài chính cho các cuộc bầu cử.
Năm 2016, vụ bê bối chính trị của cựu tổng thống Hàn Quốc – Park Geun-Hye liên quan đến các tập đoàn lớn, trong đó có Samsung bị phanh phui trước truyền thông và gây náo động xứ kim chi.
Do đó, hình phạt dành cho cựu tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye và những người liên quan, trong đó có Thái tử Samsung – Lee Jae-yong, được sử dụng như một cách xoa dịu sự tức giận của người dân xứ kim chi. Tuy nhiên, ông Lee Jae-yong đã được trả tự do sớm và mọi thứ dường như đã êm xuôi.
Văn hóa xã hội
Sự tập trung quyền lực kinh tế và chính trị của giới nhà giàu và quyền lực Hàn Quốc luôn diễn ra mạnh mẽ hơn. Do đó, các doanh nghiệp vừa và nhỏ, công ty mới thành lập và người lao động tự do rơi vào hoàn cảnh trái ngược.
Điều này khiến xung đột giữa nhóm này và các ông lớn thường xuyên xảy ra. Tuy nhiên, các ông lớn vẫn không chịu trách nhiệm về nguồn gốc của những xung đột này và trách nhiệm xã hội liên quan. Có thể nói, họ đã trở nên quá lớn và không thể bị đe dọa ở xứ sở kim chi.
Nhưng không thể phủ nhận rằng làm việc trong các công ty, tài phiệt lớn này luôn là tiêu chuẩn và mục tiêu của giới trẻ Hàn Quốc và các nước lân cận bởi những cơ hội và lợi ích nhận được từ họ. Vì vậy, đây cũng là một trong những lợi ích khi học tiếng Hàn mà các bạn trẻ Việt Nam cần lưu ý.
Việc làm
Nghề luật sư cũng phải nhận cái nhìn nhức nhối của dư luận. Các phán quyết có lợi cho Chaebol đã được sắp xếp cho các hoạt động vận động hành lang. Trong giới học thuật, ngày càng có nhiều học giả ủng hộ Chaebol tìm kiếm nguồn tài trợ cho nghiên cứu.
Các giám đốc điều hành và nhân viên của các công ty Chaebol cũng nhận được mức lương kếch xù. Mức lương trung bình hàng năm của các CEO Samsung Electronics là 5,9 tỷ won / người. Và mức lương trung bình hàng năm của nhân viên là 90 triệu won. Hyundai Motor Company cũng kiếm được trung bình 89 triệu won.
Xem thêm: Những biểu tượng may mắn của Hàn Quốc
Top 10 gia tộc quyền lực nhất Hàn Quốc
Trong số 10 gia tộc hàng đầu chiếm một nửa nền kinh tế Hàn Quốc, Samsung, SK, Hyundai Motor và LG có thể được gọi là Big 4. Tất nhiên, Samsung, nơi Samsung Electronics đặt trụ sở chính, là một đẳng cấp khác trong khối Big 4 này.
Tập đoàn Samsung – Chaebol lớn nhất Hàn Quốc
Đứng đầu danh sách không thể không nhắc đến Chaebol Samsung. Được thành lập vào năm 1938 bởi Lee Byung Chul với khởi đầu là một công ty thương mại nhỏ. Hiện nay, Samsung được biết đến là một tập đoàn đa quốc gia khổng lồ và là một trong những gia tộc giàu nhất Hàn Quốc.
Tập đoàn sở hữu nhiều công ty con, chuỗi hệ thống bán hàng và văn phòng đại diện trên khắp thế giới.
Tập đoàn Samsung đã đa dạng hóa và phát triển nhiều lĩnh vực kinh doanh khác nhau, như công nghiệp điện tử, thực phẩm, bảo hiểm, bất động sản, chứng khoán, quảng cáo, xây dựng, đóng tàu… Tất cả các lĩnh vực đều tăng trưởng mạnh mẽ và mang lại doanh thu lớn cho Samsung.
Samsung hiện là tập đoàn đa công nghiệp có quy mô và tầm ảnh hưởng lớn đến kinh tế Hàn Quốc với tổng doanh thu lên tới 144 tỷ USD / năm, chiếm 70% GDP cả nước.
Tập đoàn SK
SK Group là tập đoàn kinh doanh lớn nhất Hàn Quốc và là một trong các tập đoàn tài phiệt Hàn Quốc lớn. Được thành lập vào năm 1939, SK là tập đoàn hoạt động trong nhiều lĩnh vực như công nghệ viễn thông, phim và âm nhạc, bào chế dược phẩm, khách sạn, trung tâm mua sắm,…
Năm 2009, tổng giá trị của thương hiệu SK được xếp hạng thứ 20 trong số các tập đoàn toàn cầu theo tạp chí Interbrand và BusinessWeek. Sự tăng trưởng vượt bậc của SK đã đóng góp rất nhiều cho kinh tế Hàn Quốc.
Một trong những công ty con nổi bật nhất của SK là SK Telecom. Đây được coi là nhà mạng lớn nhất và công nghệ truyền thông tiên tiến nhất tại Hàn Quốc.
Tập đoàn Hyundai
Được thành lập vào năm 1947, đây là một trong những Chaebol đầu tiên được thành lập tại Hàn Quốc. Hiện nay với sự phát triển mạnh mẽ Hyundai đã trở thành tập đoàn kinh tế lớn thứ 2 sau Samsung.
Quan trọng nhất trong tập đoàn là hãng xe hơi Hyundai. Đây là nhà sản xuất ô tô đa quốc gia lớn nhất Hàn Quốc và lớn thứ 4 trên toàn cầu.
Trước những biến động của kinh tế, doanh số bán hàng của tập đoàn đều tăng hàng tháng và không có dấu hiệu suy giảm là minh chứng cho vị thế của Hyundai.
Tập đoàn Lotte
Tập đoàn Lotte là một tập đoàn đa quốc gia được thành lập tại Hàn Quốc vào năm 1967 bởi Shin Kyuk Ho. Chaebol này bao gồm hơn 100 doanh nghiệp con hoạt động trong nhiều lĩnh vực khác nhau như bánh kẹo, đồ uống, thức ăn nhanh, dịch vụ tài chính, giải trí, công nghệ thông tin, xây dựng, xuất bản,…
Tập đoàn này có trụ sở chính đặt tại Hàn Quốc và Nhật Bản. Hơn nữa, nó còn mở rộng hoạt động sang các nước khác như Trung Quốc, Việt Nam, Thái Lan, Ấn Độ, Hoa Kỳ, Ba Lan… và tất cả đều mang lại lợi nhuận khổng lồ.
Hiện tại, Lotte là nhà máy sản xuất bánh kẹo lớn nhất Hàn Quốc và lớn thứ 3 tại Nhật Bản.
Tập đoàn LG
LG Chaebol được thành lập vào năm 1947 bởi Koo In Hwoi và là một trong những Chaebol lớn nhất tại Hàn Quốc. Đây là một tập đoàn đa quốc gia kinh doanh chủ yếu trong lĩnh vực điện tử, điện thoại và các sản phẩm dầu khí.
Từng là kỳ phùng địch thủ với Samsung, dù bị Samsung vượt mặt một khoảng cách khá xa nhưng LG vẫn đang phát triển với tốc độ chóng mặt và là một trong 5 Chaebol hàng đầu tại Hàn Quốc.
Chaebol họ Ham điều hành tập đoàn Ottogi
Ottogi là một trong những nhà sản xuất thực phẩm lớn nhất tại Hàn Quốc, các sản phẩm của Ottogi đa dạng từ mì ăn liền, nước sốt, đến thực phẩm đông lạnh. Được thành lập vào năm 1969, Ottogi là công ty đầu tiên sản xuất cà ri đóng hộp theo phong cách Hàn Quốc.
Tập đoàn Hanwha
Được điều hành bởi nhà họ Kim, đây là tập đoàn kinh doanh chất nổ lớn nhất Hàn Quốc. Đồng thời là tập đoàn có tầm ảnh hưởng lớn ở đất nước này.
Hanwha có mặt tại nhiều quốc gia trên toàn cầu bao gồm Hàn Quốc, Trung Quốc, Đức, Malaysia, Hoa Kỳ. Các cơ sở sản xuất tại Hàn Quốc, Trung Quốc, Đức, Malaysia và một số công ty con bán hàng tại Hàn Quốc, Úc, Canada, Trung Quốc, Nhật Bản, Việt Nam và Mỹ.
Tập đoàn Doosan
Doosan được thành lập năm 1896, là một trong những tập đoàn lâu đời nhất tại Hàn Quốc do nhà họ Park quản lý. Hiện tại, Doosan là tập đoàn lớn thứ 10 tại Hàn Quốc.
Tập đoàn Doosan nổi tiếng với các dự án cơ sở hạ tầng, chế tạo máy móc, điện, nước uống cho người dân tại Hàn Quốc. Tập đoàn Doosan cũng sở hữu Oricom Communications; chuỗi cửa hàng bán lẻ miễn thuế Doota Duty Free.
Chaebol họ Park điều hành tập đoàn Kumho Asiana
Một gia tộc lớn và quyền lực ở Hàn Quốc hiện đang điều hành tập đoàn Kumho Asiana. Trụ sở chính của tập đoàn được đặt tại Jongno-gu, Seoul, Hàn Quốc, với nhiều công ty con hoạt động trong nhiều ngành nghề khác nhau như: ô tô, công nghiệp, giải trí, hậu cần, hóa chất, tài chính và hàng không.
Tính đến năm 2014, cổ đông lớn nhất là ông Park Sam-Koo, con trai thứ ba của người sáng lập tập đoàn, người rời vị trí CEO vào năm 2010.
Tập đoàn Hanjin và Hãng hàng không Korean Air
Gia đình họ Cho hiện sở hữu Hanjin Group và Korean Air. Hanjin Group là một trong những tập đoàn gia đình lớn nhất Hàn Quốc.
Các chaebol của Hàn Quốc tại Việt Nam và Chaebol Việt Nam
CJ Group
CJ là cái tên đứng sau thành công và độ phủ sóng của CGV, một trong những chuỗi rạp chiếu phim vẫn thu hút giới trẻ tại Việt Nam. Ngoài ra, tại Việt Nam, Chaebol CJ cũng đang đầu tư vào ngành thực phẩm với hàng loạt món ăn truyền thống đóng gói của Hàn Quốc như kim chi, rong biển, mandu…
GS Group
GS Group là đơn vị sở hữu thương hiệu GS25 Việt Nam – một trong những chuỗi cửa hàng tiện lợi nổi tiếng tại Việt Nam hiện nay. Mặt khác, tập đoàn này hiện đang đấu thầu dự án Metro Bến Thành – Suối Tiên tại TP.HCM.
VinGroup
Tiền thân của Vingroup là tập đoàn Technocom. Ông chủ của Vingroup là Phạm Nhật Vượng. Những lĩnh vực kinh doanh của tập đoàn này là: Du lịch – giải trí, thương mại dịch vụ, chăm sóc sức khỏe, giáo dục,…
Vinamilk
Công ty sữa Vinamilk được thành lập vào năm 1976 dựa trên cơ sở tiếp quản của 3 nhà máy sữa do chế độ cũ để lại. Cho đến nay, Vinamilk đã trở thành tập đoàn hàng đầu về lĩnh vực dinh dưỡng và còn xác lập vị thế vững chắc trên bản đồ ngành sữa thế giới.
Viettel
Suốt nhiều năm hoạt động trong lĩnh vực viễn thông, Viettel dần đã khẳng định vị trí của mình và trở thành nhà mạng chiếm thị phần lớn nhất Việt Nam. Hiện tại chức chủ tịch kiêm tổng giám đốc của tập đoàn Viettel là đồng chí Đại tá Tào Đức Thắng.
Xem thêm: Học tiếng Hàn cấp tốc tại You Can
Hy vọng qua bài viết Chaebol là gì bạn sẽ hiểu về giới tài phiệt giàu có ở Hàn Quốc. Không thể phủ nhận rằng các chaebol Hàn – những tập đoàn quyền lực đã mang lại rất nhiều lợi ích cho nền kinh tế. Và đừng quên, nếu bạn muốn tìm hiểu các khóa học tiếng Hàn của trung tâm Ngoại Ngữ You Can, hãy liên hệ với chúng tôi nhé.
