Tết Hàn Quốc Seollal là một trong những ngày lễ quan trọng nhất năm của người Hàn. Ngày tết nguyên đán trong phong tục đón tết của Hàn Quốc có gì khác so với Việt Nam? Họ ăn những món ăn gì, chơi những trò chơi gì và đón đêm giao thừa ra sao? Hãy cùng Ngoại Ngữ You Can tìm hiểu qua bài viết này nhé.
Tết Hàn Quốc ngày bao nhiêu?
Tết Hàn Quốc cũng tương tự như tết Việt Nam và các quốc gia Châu Á khác. Thường được tính theo lịch âm của Hàn Quốc ngày 1/1 âm lịch hàng năm.
Tết Hàn Quốc năm 2023 sẽ diễn ra vào ngày chủ nhật, 22 tháng 1.
Xem thêm: Văn hóa Kkondae Hàn Quốc
Nguồn gốc Tết Nguyên Đán ở Hàn Quốc
Theo ghi chép lịch sử, Tết Nguyên đán ở Hàn Quốc bắt đầu từ năm 488 dưới triều đại Silla cổ đại. Kể từ đó, ngày này được coi là ngày lễ quan trọng nhất trong năm của đất nước.
Tuy nhiên, vào đầu những năm 1900 trong thời kỳ thuộc địa của Nhật Bản, người dân bị cấm tổ chức ngày lễ này. Nhật Bản yêu cầu âm lịch là đối tượng được “ưu tiên loại bỏ”, vì vậy Tết Nguyên đán được gắn với tên gọi Gujeong hay “Tết cổ truyền”. Việc đón Tết thời đó là điều cấm kỵ nhất, thậm chí có thể bị phạt tiền, hành hạ nếu vi phạm.
Khi xâm lược Hàn Quốc, người Nhật cũng bỏ tết âm lịch của nước mình và đón Tết Tây. Đây là lý do tại sao Nhật Bản là quốc gia hiếm hoi ở Châu Á sử dụng dương lịch và đón Tết theo lịch này.
Vào ngày 14 tháng 2 năm 1924, một nhà văn nổi tiếng của Hàn Quốc đã phẫn uất vì ông không thể có một cái Tết âm lịch đúng nghĩa và mô tả 10 ngày Tết theo Dương lịch là “ngày Tết của một ai đó, không phải của riêng người dân của mình.”
Sau khi được giải phóng khỏi chế độ nô lệ, Hàn Quốc bước vào cuộc đấu tranh khôi phục lịch âm và nối lại ngày lễ truyền thống. Một cuộc thăm dò năm 1985 cho thấy gần 90% người Hàn Quốc thời đó muốn ăn mừng năm âm lịch truyền thống.
Điều này đã gây ra rất nhiều áp lực cho chính phủ lúc bấy giờ. Người dân xứ sở kim chi đã làm mọi cách từ đánh nhau đến phản đối, tổ chức lễ mừng năm mới truyền thống riêng cho từng gia đình, tuân theo những nghi thức, nghi lễ truyền thống đã bị bỏ rơi từ trước năm 1900 để duy trì sự lưu giữ những nét đẹp văn hóa vốn có.
Cuối cùng, sau gần một thế kỷ đấu tranh không ngừng nghỉ, năm 1989 – Tết Nguyên đán được coi là ngày lễ chính thức của người Hàn Quốc với tên gọi Seollal (설날) với 3 ngày nghỉ.
Xem thêm: Văn hóa muối kim chi Kimjang
Ý nghĩa của văn hóa Tết Hàn Quốc
“Seol (설)” bắt nguồn từ 낯설, có nghĩa là khác lạ Vì vậy chúng ta có thể hiểu Seollal (설날) theo nghĩa là sự lạ lẫm của năm mới hay ngày lạ lẫm.
Nói cách khác, Seollal còn là thời khắc chuyển giao từ năm cũ sang năm mới. Nó vẫn còn nhiều dư âm của cái cũ xen lẫn cái mới nên cảm giác rất lạ lẫm.
Đối với người Hàn Quốc, Seollal có một ý nghĩa đặc biệt, không chỉ là ngày đánh dấu sự khởi đầu của năm mới. Đây là dịp để người Hàn Quốc đoàn tụ với gia đình, tưởng nhớ và tỏ lòng thành kính với ông bà, tổ tiên.
Xem thêm: Những điều cần biết về Quốc khánh Hàn Quốc
Phong tục đón tết Hàn Quốc Seollal
Chuẩn bị cho đêm giao thừa ở Hàn Quốc
Cũng giống như Việt Nam, những ngày trước Tết là thời điểm nhộn nhịp nhất và tràn ngập “hương vị Tết”. Thời điểm này, các gia đình tất bật mua sắm, chuẩn bị quà cho người thân, bạn bè.
Trong các cửa hàng và siêu thị, đâu đâu cũng thấy bóng người. Ai nấy đều tất bật chuẩn bị đồ thờ cúng, quà tặng cho người thân, bạn bè. Đối với người Hàn Quốc, tặng quà trong Seollal là thể hiện sự tôn trọng và biết ơn đối với đối phương.
Mặc Hanbok – Trang phục truyền thống của Hàn Quốc
Hầu hết người Hàn đều mặc trang phục truyền thống Hanbok (한복) vào những ngày tết. Họ mặc Hanbok và thực hiện các nghi lễ thờ cúng tổ tiên, chơi các trò chơi dân gian.
Nghi lễ và phương thức truyền thống
Charye (차례) – Lễ cúng gia tiên
Sáng mùng 1 Tết bắt đầu bằng nghi lễ cúng tổ tiên. Đây được coi là một nghi thức quan trọng để tỏ lòng thành kính với tổ tiên và cầu mong một năm mới bình an. Các thành viên trong gia đình mặc Hanbok và tập trung trước bàn thờ để thực hiện nghi lễ này.
Mâm cúng ngày Tết Hàn Quốc
Sau lễ cúng, mọi người trong gia đình thưởng thức các món ăn đã cúng. Lễ vật khá cầu kỳ vì người Hàn Quốc tin rằng đồ cúng ngon và bày biện đẹp mắt sẽ làm hài lòng tổ tiên.
Vì vậy, họ rất cẩn thận khi chuẩn bị đồ cúng. Có khoảng 20 món ăn như: rau rừng, sườn kho Galbijjim (갈비찜), miến trộn (잡채), bánh xèo, bánh ngọt truyền thống (한과),…được bày trên bàn thờ.
Tùy theo vùng miền mà các món ăn có thể khác nhau. Tùy từng vùng miền và từng gia đình sẽ có những cách tổ chức cúng khác nhau. Nhưng hầu hết sẽ tuân theo quy tắc cơ bản này:
Hàng 1: Trái cây. Quả màu đỏ đặt ở phía Đông, màu trắng ở phía Tây.
Hàng 2: Sikhye (rượu gạo) và các món rau.
Hàng 3: Các loại súp. Canh cá đặt ở phía Đông, canh thịt đặt ở phía tây.
Hàng 4: Các món nướng, hấp hoặc chiên. Đĩa cá được đặt ở phía Đông. Món thịt đặt ở phương Tây
Hàng 5: Cơm và canh. Cơm được đặt ở bên trái, canh được đặt ở bên phải, và bánh được đặt ở bên trái của bên phải.
Sebae (세배) – Nghi thức cúi lạy chào năm mới
Sau khi thụ lộc và ăn lễ là Sebae – nghi thức chúc mừng năm mới. Đây là thời điểm các thế hệ trẻ thể hiện lòng thành kính với bề trên bằng cách cúi chào và tặng quà cho những người lớn tuổi (thường là ông bà, cha mẹ).
Người lớn đáp lại bằng những lời chúc tốt đẹp (덕단) hoặc những lời chúc mừng năm mới. Còn đối với trẻ em, sau khi cúi đầu chào năm mới và cầu chúc năm mới sẽ được thưởng tiền mừng năm mới (세 벰돈) hoặc có thể là vàng, ngọc hay các vật phẩm khác.
Điều này tương tự như phong tục “lì xì” cho “trẻ em” trong ngày Tết ở Việt Nam. “Sebae” không chỉ là cúi chào mà còn là một nghi thức quan trọng trong năm mới của người Hàn Quốc.
Đón lộc vào nhà
Vào những ngày này, nhà nào cũng treo Bokjori (복조리) trước cửa nhà với mong muốn nhận được phúc lành quanh năm. Vào sáng mùng 1, nếu gọi người bán hàng rong Bokjori càng sớm, bạn càng nhận được nhiều may mắn.
Các trò chơi dân gian ngày Tết Hàn Quốc 2022
Yutnori (윷놀이)
Seollal là dịp để các gia đình quây quần bên nhau và tham gia các hoạt động mà họ không có thời gian tham gia trong năm. Yutnori (윷놀이) là một trong những trò chơi dân gian phổ biến ở Hàn Quốc vào mỗi dịp đầu xuân năm mới.
Trò chơi tương tự như trò chơi bắn cá ngựa ở Việt Nam. Các nước đi phụ thuộc vào kết quả ném 4 gậy. Các dụng cụ chơi đàn được làm bằng vải hoặc gỗ, hình vuông hoặc tròn, và một cái đàn (윷).
Gậy yut gồm 4 thanh gỗ hình trăng lưỡi liềm, một mặt có khắc dòng chữ gọi là yut. Đường đi của những chiếc gậy yut này tượng trưng cho sự chuyển động của hành tinh mặt trời.
Nghĩa hẹp hơn là cầu mong một năm mới an khang thịnh vượng. Trò chơi này rất dễ, không phân biệt lứa tuổi nên cả gia đình đều có thể chơi cùng nhau.
Cách chơi Yutnori
- Yêu cầu 2 người hoặc 2 đội chơi. Người chơi sẽ tung 4 viên xúc xắc để xác định nước đi.
- Nếu có một cây có mặt ngửa gọi là “do” (도), bạn có thể tiến thêm 1 bước. 2 cây mặt ngửa gọi là “gae” (개) có thể đi theo 2 bước. 3 cây ngửa gọi là “geol” (걸) có thể đi được 3 bước. 4 đầu lên được gọi là ‘yut’ (윷) có thể đi tiếp 4 bước.
- Nếu không có cây nào ngửa, nó được gọi là “mo” (모) và được thực hiện đi 5 bước.
- Nếu bạn bắt được ngựa hoặc bò của đối thủ, bạn sẽ được tung yut 2 lần.
- Ai có đủ 4 thẻ về đích trước thì thắng cuộc.
Trò chơi ném mũi tên – Tuho (투호)
Một trò chơi phổ biến cũng rất nổi tiếng ở xứ sở kim chi là Tuho. Nó còn được gọi là trò chơi ném tên.
Người chơi đứng ở một khoảng cách nhất định để ném tên vào một cái chậu lớn. Người ném được nhiều mũi tên vào chậu nhất là người chiến thắng.
Tuho ban đầu là một trò chơi dành cho hoàng gia và tầng lớp thượng lưu, nhưng giờ đây đã trở nên phổ biến hơn với tất cả người dân Hàn Quốc.
Trò chơi thả diều – Yeonnaligi (연날리기)
Diều Hàn Quốc được làm bằng giấy và tre truyền thống của Hàn Quốc. Có nhiều loại diều như diều sáo, diều bạch tuộc, diều vuông có lỗ tròn ở giữa,…
Người Hàn Quốc chơi thả diều trong Tết Seollal vì họ tin rằng thả diều sẽ mang những điều xui xẻo bay đi. Trên diều viết những dòng chữ cầu chúc những điều tốt đẹp và ngăn chặn những điều xui xẻo.
Người ta còn ghi tên và ngày tháng năm sinh của mình lên diều rồi tung bay. Đây là truyền thống cầu sức khỏe thông qua con diều.
Đá cầu – Jegichagi (제기차기)
Đá cầu của Hàn cũng tương tự như đá cầu ở Việt Nam. Nhưng thực chất quả cầu của Hàn lại có thiết kế khác.
Một đồng xu nhỏ được bọc trong giấy hoặc vải. Ở Hàn Quốc, đây không chỉ được coi là một trò chơi, mà còn là một môn thể thao. Cách chơi tương tự như của người Việt Nam.
Chơi không giới hạn với tư cách cá nhân hoặc theo nhóm. Nếu đội nào để jegi rơi xuống đất thì thua.
Ngoài ra, còn có các trò chơi khác như đánh quay, bập bênh,…Cuối ngày, các thành viên trong gia đình cùng xem những bộ phim hoặc chương trình truyền hình đặc sắc được phát sóng trong dịp Tết.
Món ăn truyền thống đón tết của người Hàn Quốc
Bên cạnh nghi lễ, quà tặng, trò chơi nhân gian thì ẩm thực truyền thống của Hàn Quốc trong dịp tết Seollal cũng vô cùng phong phú.
Canh bánh gạo Tteokguk
Tuy bàn cúng khá cầu kỳ nhưng món ăn không thể thiếu trong dịp này là tteokguk (떡국). Tteokguk là một món ăn truyền thống được làm từ bánh gạo, thịt bò, trứng và rau.
Tuy nguyên liệu và cách nấu rất đơn giản nhưng món ăn này lại mang một ý nghĩa đặc biệt. Người Hàn Quốc tin rằng ăn “tteokguk” vào ngày đầu năm mới tượng trưng cho việc thêm một tuổi.
Đồng thời cũng là để cầu mong sức khỏe dồi dào, sống lâu. Sau đó, họ có thể vui vẻ hỏi tuổi của nhau bằng cách nói: “Bạn đã ăn tteokguk bao nhiêu lần rồi?”
Manduguk
Ngoài ra, nhiều gia đình cũng chọn thưởng thức Manduguk (만둣국) trong dịp Tết. Món ăn này được nấu với mandu (bánh bao) với nước tương, muối và hạt nêm.
Một món ăn phổ biến không kém trong ngày Tết là bánh gạo (떡). Người Hàn Quốc thường ăn bánh tteok trong các ngày cưới, tiệc và lễ hội.
Ngoài ra, trong dịp Tết, nhiều gia đình Hàn Quốc thường quây quần bên nhau thưởng thức rượu gạo, trà omija (오미자), bulgogi (불고기), bánh đậu xanh, trà quế (수정 과), …
Xem thêm: Những khóa học tiếng Hàn chất lượng
Những món quà tặng thường dùng trong ngày Tết Hàn Quốc Seollal
Những món quà được chọn để tặng trong dịp Tết thay đổi hàng năm tùy thuộc vào tình hình kinh tế và xu hướng tặng quà. Những món quà phổ biến nhất thường là tiền mặt và thẻ quà tặng từ các trung tâm mua sắm.
Ngoài ra, cũng có thể tặng các sản phẩm tốt cho sức khỏe như nhân sâm, mật ong, hoa quả, ghế massage…hoặc các nhu yếu phẩm hàng ngày như xà phòng, kem đánh răng…Ngoài ra, có thể tặng thịt bò, hải sản và các đồ đóng hộp.
Xem thêm: Gia sư tiếng Hàn uy tín
Các địa điểm nên đến chơi Tết ở Seoul
Những địa điểm mà nếu bạn bến Seoul vào dịp lễ tết nhất định bạn phải ghé thăm là:
- Tháp truyền hình N Seoul
- Cung điện Gyeongbokgung
- Tam Thanh Gác
- Bảo tàng Quốc gia Hàn Quốc
- Bảo tàng lịch sử Seoul
- Cung điện Changdeokgung và hậu viện.
Xem thêm: Học tiếng hàn giao tiếp tại TPHCM
Giống như nhiều nước Châu Á khác, Tết Hàn Quốc Seollal – Ngày tết Nguyên Đán của Hàn Quốc là ngày vô cùng ý nghĩa. Đây là dịp mà tất cả mọi người quây quần cùng nhau, đón niềm vui của năm mới. Ngoại Ngữ You Can mong rằng, với bài viết này các bạn sẽ hiểu hơn về văn hóa hóa Hàn Quốc.
